Maaike, je bent al sinds jaar en dag betrokken bij Merwede en het LAB. Je hebt vanaf de bijna de eerste tekeningen tot de eerste steen van het project al voorbij zien komen. Waar kijk je naar uit?
Voor een wijk als Merwede heb je geduld nodig, vertelt Maaike. Al sinds begin 2018 werkt ze aan de plannen en nu begint de realisatie van de wijk eindelijk dichterbij te komen. “Het wordt tijd dat de wijk er écht komt,” zegt ze. “Want uiteindelijk doen we het allemaal voor de bewoners: dat zij hier een huis kunnen huren of kopen en een plek vinden om te wonen, werken en leven.”

Waar ze het meest naar uitkijkt? Het moment waarop de ideeën die op de tekentafel zijn bedacht, werkelijkheid worden. “Het mobiliteitsconcept, de duurzame energievoorziening, het ecologisch systeem in de wijk en de ontmoetingsplekken – ik ben heel benieuwd hoe dit alles straks in de praktijk uitpakt.”

Hoe hoop je dat Merwede Utrecht verrijkt?
Maaike benadrukt dat Merwede iets bijzonders toevoegt aan de stad. “Het wordt een on-Utrechts stadse wijk, die toch heel Utrechts voelt,” legt ze uit. De binnentuinen, dwaalsporen en de ruimte die bewoners krijgen om delen zelf vorm te geven, maken het plan uniek. Haar wens is dat Merwede de ecologisch meest rijke wijk van Utrecht wordt: een groene oase waar bewoners niet alleen naast de natuur leven, maar er écht onderdeel van uitmaken.

Echt uniek aan Merwede is de intensieve publiek private samenwerking, die vaak als een voorbeeld wordt gezien voor andere grootschalige gebiedsontwikkelingen. Wat heeft je het meest verrast in deze samenwerking?
Een van de meest inspirerende ervaringen voor Maaike was de samenwerking met ontwikkelaars en de gemeente Utrecht in het Merwede LAB. “Hier hebben we een ‘safe space’ gecreëerd, waar we in vertrouwen en openheid nieuwe kansen en mogelijkheden kunnen onderzoeken. En dat leidt tot mooie resultaten.”

Met een innovatiebudget voor tien jaar is het LAB een plek geworden waar partijen in vertrouwen samenwerken en experimenteren met duurzame oplossingen. Dankzij het LAB werden thema’s als social design, whole life carbon, ecologisch ontwerpen en toepassing van biobased materialen niet alleen besproken, maar ook daadwerkelijk toegepast. “Zelfs voor het netcongestieprobleem vonden we oplossingen. Dat kon alleen dankzij het succesvolle samenwerkingsverband in Merwede.”

Dromen over 2035 – hoe doet Maaike dat?
Hoe ziet Maaike de wijk over tien jaar? Ze schetst een beeld van een bruisende, groene omgeving. “Ik hoop dat Merwede een plek wordt waar mensen zich prettig en geïnspireerd voelen, waar de natuur volop aanwezig is en bewoners zich verbonden voelen met hun omgeving. Een wijk die niet alleen duurzaam ís, maar waar duurzaamheid tastbaar en beleefbaar is in het dagelijks leven.”

Niet eerder werd er in een gebiedsontwikkeling zo veel kennis over duurzaam bouwen, social design, groene energie en gezond stedelijk leven opgedaan, vastgelegd en gedeeld als bij Merwede LAB. Neem je die kennis mee in je werk bij Synchroon?
“Natuurlijk neem ik de lessen mee, maar niet alleen ik – ook mijn collega’s zijn gevoed met de inzichten. Denk aan bijvoorbeeld het onderzoek naar de wisselwerking tussen daglicht, bouwfysica, installaties en milieubelasting. Eén van de belangrijkste lessen hierin is hoe essentieel ruimte in footprint en volume is om effectieve duurzame oplossingen mogelijk te maken. Die kennis pas ik direct toe in andere gebiedsontwikkelingen.”

Aan wie geef je het eigenaarsstokje door?
“Aan Niel Glas van de Gemeente Utrecht. Samen stonden we aan de wieg van het Merwede LAB en werken we al jaren aan de verduurzaming van Merwede. Hij is de perfecte persoon om dit gesprek voort te zetten.”